Zaterdag 31 december 2022

FRANEKER???????????????? NOOIT VAN GEHOORD!!!!!!!!!!

De vraag die televisiekijkend Nederland de komende weken ongetwijfeld bezig zal houden is wie zich de volgende 'Slimste Mens' mag noemen. Ik heb het programma slechts een keer kortelings gevolgd, toen Jan Rot voor de tweede keer in de running was en verrassend ver kwam in de kennisquiz met uitlopers, zoals de jurybijdragen van de onvolprezen Maarten van Rossem. In hun AD-rubriek 'De Slimste Blik' keken Hanneke van Houwelingen en Dennis Jansen vrijdag terug op de eerste week van het goedbekeken programma.
 

 

Het ging zowaar even over Franeker. Zoals iedereen weet een prachtige hooggelegen plaats in het Friese land. Iedereen? Nou, dat was in deze aflevering niet bepaald het geval. Franeker, welke mooie, poetische gedachten deed deze naam opborrelen bij deze kandidaten. De auteurs beschrijven hoe kandidate Milou Deelen (ook een journaliste, naar het schijnt) alles wist te vertellen over -ik citeer- 'de orgasmekloof en de clitoris', maar Franeker deed bij haar geen enkel belletje rinkelen. . Aan een plaats dacht Miloutje in het geheel niet. Ze opperde 'sporter, schrijver, presentator en land. Nooit was Franeker zo ver weg. Dat klopt, beste Dennis en Hanneke.
 

 

Maar ongetwijfeld voelden ook heel wat kijkers zich op dat moment ernstig geschoffeerd. Nooit Aardrijkskunde gehad op school?, hoorde ik menig Fries gebelgd brommen. Maarten van Rossem niet in de laatste plaats. Hij ging ongetwijfeld in gedachten terug naar 28 september 2017, toen de aflevering van 'Daar komen de Van Rossems' ',opgenomen in Franeker, werd uitgezonden. Milou Deelen voor dit programma uitnodigen, bleek dus bepaald geen slimme zet.

 

,,In het Friese Franeker maken de Van Rossems in 2017 kennis met een universiteitsstad zonder universiteit’’, legde de NTR vooraf uit aan de Leeuwarder Courant. ,,Ze ontdekken bijvoorbeeld wat een xylotheek is. En een stins. En wie de eerste vrouw op een universiteit was. Ze proberen zelfs de regels van het kaatsspel te doorgronden, maar dat lijkt niet helemaal te lukken’’, schrijft de NTR. ,,Ze zijn nog het meest onder de indruk van het werk van Eise Eisinga, een eenvoudige wolkammer die ons hele zonnestelsel in zijn huis nabouwde. Maarten zorgt er persoonlijk voor dat de planeten om de zon blijven draaien. Gelukkig maar.’’

 

Volgens de NTR recenseren de Van Rossems de steden ,,op hun eigen manier zoals alleen zij dat kunnen: met veel kennis, zonder enige opsmuk en met gevoel voor humor’’. De vraag die ons Roosendalers nog steeds bezig houdt, is wanneer de twee gebroeders Van Rossem (Sis overleed begin dit jaar door een fatale val in huis) nu eindelijk eens naar de voormalige spoorstad komen met hun cameraploeg. We hebben immers zowaar een nieuw 'Huis van Roosendaal', een prachtige Italiaans ogende Passage (pure kitsch, ongetwijfeld in de ogen van de emeritus professor) en een indrukwekkende Tongerlohistorie om over te verhalen. En Maarten zal zich best willen laten voorlichten over de betekenis van het monument De Polar Bear op het Kadeplein en natuurlijk kan hij altijd de hoogte opzoeken in de Sky-Dive. . Kortom, humor, sport, kunst en historie gaan hier hand in hand. Roosendalers zeggen het bovendien met rode rozen. Die kussen het beste. Een beter visitekaartje is er niet. Dus Maarten, kom je? Vraag maar aan de acteurs van 'Op sterk water' hoe leuk het vertoeven is in Roosendaal.

 

 

Zaterdag 31 december 2022

NPO1 KOMT EEN WEEK TE VROEG MET "UIT HET LEVEN"

Voetballer Pele, zangeres Margriet Eshuis en Paus emeritus Benedictus vallen buiten de boot. Al enkele jaren zendt de NPO op 29 december het eenmalige programma 'Uit het leven uit', zoals omschreven 'een eerbetoon aan de nalatenschap en betekenis van personen die in 2022 zijn overleden'. Al net zo lang gepresenteerd door Herman van der Zandt en al net zo lang een week te vroeg. Elk jaar weer zijn er een paar prominenten die wachten tot de allerlaatste dagen om de laatste adem uit te blazen en vallen daardoor buiten de boot. Acteur John Leddy kon nog net aan het lijstje worden toegevoegd, maar de Braziliaanse voetballegende (reeds bij leven) Pele, zangeres Margriet Eshuis, en Paus emeritus Benedictus XVI, geboren als Joseph Aloisius Ratzinger in Beieren, moesten het zonder dit waardevolle eerbetoon stellen. Dus waarom niet gewacht tot de eerste week van januari, zodat de kijkers een mooi afgerond programma krijgen voorgeschoteld. Waarom die zinloze haast? De logica is ook wat dit betreft ver te zoeken bij de NPO.
 
De hoogstwaarschijnlijk laatste in dit rijtje (we hebben nog een middag en avond te gaan, dus wie weet?) is Paus emeritus Benedictus die deze zaterdagochtend op 95-jarige leeftijd is overleden. De vraag is: Wat gebeurt er nu? Correspondent Andrea Vreede heeft dat keurig op een rijtje gezet.
 
Er bestaat geen protocol voor de uitvaart van een gepensioneerde paus. Wel uiteraard voor die van een regerend paus. Als die zijn laatste adem heeft uitgeblazen, wordt eerst de dood vastgesteld door zijn lijfarts. Vervolgens tikt de camerlengo, de kardinaal die de lopende zaken behartigt na de dood van de paus, de overledene driemaal met een zilveren hamertje op het voorhoofd en noemt hem bij zijn doopnaam.
Bij geen antwoord spreekt hij de woorden "de paus is dood" uit en begint de periode die na de uitvaart zal leiden tot het conclaaf en de verkiezing van een nieuwe paus.
Maar in dit geval komt er natuurlijk helemaal geen conclaaf. Wel een uitvaart, al is nu nog onduidelijk hoe die eruit zal zien. Vermoedelijk zal het geen besloten gebeuren zijn, want na zijn aftreden in 2013 heeft Benedictus XVI een aantal belangrijke beslissingen genomen. Hij koos ervoor om zijn pauselijke naam te behouden en pauselijke witte kleding te dragen, die bijna niet verschilt van die van de regerende paus Franciscus.
Hij trok zich terug in een verbouwd klooster in de tuinen van het Vaticaan, omringd door een kleine hofhouding bestaande uit zijn privésecretaris Georg Gänswein en vier lekenzusters. En daarmee begonnen de problemen. Na de verkiezing van zijn Argentijnse opvolger waren er opeens twee mannen-in-het-wit in het Vaticaan, die ook nog eens qua visie en beleid enorm van elkaar verschilden.
 
Zondag om 17.30 uur is er een mis voor emeritus paus Benedictus XVI in de Sint-Jan van Lateranen, de bisschopskerk van Rome. Nog niet bekend is hoe de NPO hier mee omgaat.

 

Woensdag 28 december 2022

AVATAR II MOET HET VOORAL VAN DE BEELDEN HEBBEN

De experimentele film Logistics uit 2012 is naar verluidt de allerlangste film ooit gemaakt, met een speelduur van 51420 minuten. Dat betekent dus dat je maar liefst 36 dagen uit moet trekken om Logistics van begin tot eind te kijken! Ik denk niet dat City-Cinema het ooit heeft aangedurfd of ooit zal aandurven om deze rolprent (in een keer) te vertonen. Maar voor mensen met een slechte relatie en degenen die 's avonds graag lang van huis willen zijn, is 'Avatar-the way of water' een goed alternatief. Inclusief de ingeblikte pauze (een hoge uitzondering tegenwoordig in filmland) duurt deze nieuwe spraakmakende film van James Cameron circa drie-en-eenhalf uur. Nadeel van zo'n pauze is wel dat vrijwel iedereen, met name van mannelijke kunne, zich in die aftelperiode (exact een kwartier) naar de toiletten spoedt, en aangezien het City-Theater krap bemeten is op dit gebied, is dat ook bepaald geen aantrekkelijk vooruitzicht. Het is mij dan ook een volkomen raadsel mede vanwege het uiterst dunne verhaaltje waarom de regisseur zoveel tijd voor dit wateravontuur heeft uitgetrokken. Cameron heeft naar het schijnt daar inmiddels ook zo zijn bedenkingen over. Maximaal twee uur zou lang genoeg zijn. Nu slaat na deze tijdsduur de vermoeidheid merkbaar toe. Dan had die pauze ook achterwege kunnen blijven. Een gratis nekmassage was nu een welkome extra service geweest.
 
Sinds het succes van Avatar in 2009 achtte regisseur James Cameron kennelijk de tijd rijp voor een vervolg. Audiovisueel een groter hoogstandje dan de voorganger, maar inhoudelijk weet hij zijn publiek verder niet veel te bieden. :
Duidelijk is wel dat James Cameron zich voor beide delen heeft laten inspireren door zijn huidige woonplaats Nieuw-Zeeland, Niet alleen de prachtige landschappen, maar ook de veelvoorkomende gloeiwormen en de cultuur van de Maori komen in Avatar: The Way of Water stevig aan bod.
Het verhaal: Zoveel jaar na de gebeurtenissen uit de eerste film wordt een nieuwe (bekende) dreiging geïntroduceerd en maken we kennis met de familie van hoofpersonage Jake Sully (Sam Worthington). Hij en zijn partner Neytiri (Zoë Saldana) hebben nu vier kinderen: Neteyam, Lo’ak, Tuk en hun geadopteerde dochter Kiri, de dochter van de overleden wetenschapster Grace (Sigourney Weaver). Weaver spreekt ook de stem van Kiri in. Een aparte keuze, aangezien de 73-jarige actrice nu haar stem verleent aan een personage die veertien jaar oud is.
De Sully’s worden bedreigd en om hun stam niet in gevaar te brengen, laten ze alles en iedereen achter zich en zoeken ze overzees asiel. Hier maken we kennis met een nieuwe Na’vi-stam: de Metkayina, gezegend met een sterkere fysiek. Sommige Metkayina zijn daardoor aanvankelijk geneigd de vluchtelingen als minderwaardig te beschouwen. Vooral hun staartjes zijn lachwekkend in de ogen van enkele gastheren. De tattoos zijn niet de enige gelijkenis met het Maori-volk. Hun aangeboren normen en waarden, tradities en bekwaamheid met het water worden in ere gehouden via dit fictieve volk. Deze ‘rifmensen’ moeten onze hoofdpersonages the way of the water leren, waardoor wij als kijker ook meegezogen worden in deze prachtige waterwereld.
Zowel boven- als onderwater is duidelijk te zien dat de film heel wat grafische stappen vooruit heeft gemaakt als het gaat om details, licht- en kleurengebruik. Toch spant de onderwaterwereld, in al haar serene rust en pracht, de grafische kroon.
Avatar: The Way of Water moet je zeker in de bioscoop gezien hebben. Zelf heb ik ‘m in 3D voorgeschoteld gekregen met een higher frame rate (HFR), waardoor de film vloeiende actie en spektakel toont in 48 fps. In technische zin valt er niets op aan te merken, Dat geldt helaas niet voor het inhoudelijke gedeelte, te beginnen met de grote cast aan personages, waarvan er velen te veel op elkaar lijken., met als gevolg dat het voor het publiek niet goed mogelijk is om met bepaalde karakters mee te leven.
 
De kinderen van Jake en Neytiri hebben wel elk zeer verschillende persoonlijkheden, Het zijn respectvolle kinderen, de een wat ondeugender of rebelser dan de ander, maar alles wordt goed geportretteerd door hun acteurs. Het is dan ook niet hun schuld dat de keuzes die ze soms maken simpelweg frustrerend zijn. Het gaat zo nu en dan om domme, onlogische keuzes, die letterlijk alleen dienen om het plot vooruit te stuwen. Het staat bij sommige acteurs karakterontwikkeling zelfs in de weg. Dit is echter lang niet zo erg als het terugbrengen van de doodgewaande kolonel Quaritch (Stephen Lang) in precies dezelfde schurkenrol als in de eerste film. Hij laat soms een iets meer menselijke kant zien door de aanwezigheid van zijn zoon, maar hij blijft een oppervlakkige slechterik met als enige motivatie wraak nemen op Jake Sully. Maar wat de invalsmacht nu precies wil van de vreedzame Avatars wordt niet duidelijk. Uiteindelijk is alles vernietigd. Zou dit een verwijzing zijn naar de oorlog in Oekraine? Dan waren daar veel doordringender manieren voor geweest. Samengevat: deze Avatar is te lang, te langdradig, qua verhaal te mistig ondanks de mooie onderwaterbeelden en vooral blijft onduidelijke wat Cameron nu precies voor ogen heeft met dit verhaal. Meerdere overpeinzingen in Nieuw-Zeeland leidt wellicht tot bezinning. De totstandkoming van deze Avatar leent zich ook prima voor een film of minstens een documentaire, of is deze er wellicht al? .

 

Donderdag 22 december 2022

DEKKER EN DE BONT BRACHTEN DE KERST IN DE KRING

Het was een wat rommelige bedoening kort voor aanvang van het woensdagavondprogramma In De Kring. Wat bleek? De parkeergarage Biggelaas was uitsluitend toegankelijk voor bezoekers die hadden gereserveerd. Maar kennelijk was die boodschap niet doorgedrongen bij degenen die deze stap niet hadden genomen. Dat veroorzaakte nogal wat chaos, maar gelukkig kon de voorstelling 'It's beginning to look like Christmas' van Esmee Dekker en Yoran de Bont gewoon op het aangegeven tijdstip doorgaan.
 
'In deze speciale productie staan Dekker en De Bont stil bij de kerst en het woord kerstmis en wat dat voor hen betekent. 'Het is een swingende, komische en persoonlijke voorstelling geworden die een mooi begin vormt voor een geslaagde Kerst. Bij binnenkomst in het theater ben je al meteen in kerstsfeer door het mooie sfeervolle decor', aldus de promotietoeter.
Nu was er inderdaad nogal wat werk gemaakt van de vormgeving en het tweetal voelde zich zichtbaar helemaal thuis in deze voorstelling, waar in De Kring opvallend veel belangstelling voor bestond. Yoran de Bont is afkomstig uit Oudenbosch, zo wist mijn voor voorbuurman te vertellen, en dat zal ongetwijfeld hebben bijgedragen aan de grote toeloop.
 
Esmée Dekker en Yoran de Bont waren samen al te zien in de musicals My Fair Lady, Evita en Rocky Horror Show. Ze wisselden hun kerstnummers af met persoonlijke verhalen en komische momenten die een geheel vormen met elkaar. Een van de hoogtepunten was de mix van 'Bridge over troubled water' en 'Always remember us this way', daar moeten ze beslist meer mee doen. Een opname van dit herschapen lied zou een welkome afwisseling vormen op al die oubollige nummers die SkyRadio elke dag uitbraakt in deze periode. Simon & Garfunkel en Lady Gaga op een heel bijzondere manier zonder hun medeweten samengebracht op het podium. Een bijzondere beleving. Dezelfde aanpak werd losgelaten op 'Het Dorp', een vertaling uit het Frans, vooral bekend in de versie van Wim Sonneveld, al mag de geactualiseerde versie van Alex Klaassen er ook zijn. Omdat ze zoveel herinneringen delen, werd voor dat onderdeel met een hoog 'Weet je nog wel?'-gehalte ook veel tijd ingeruimd. Uit 'My Fair Lady' werd stilgestaan bij de volzin 'Het Spaanse graan heeft de orkaan doorstaan'. Een zin waarmee de kunst van een goede dictie (zuiver articuleren) werd aangeleerd, of zeg maar liever er in geramd. Op dat terrein mag met name Esmee ook nog wel wat worden bijgespijkerd. In haar enthousiasme verslikte ze zich soms in haar teksten. Vooral tegen het slot speelde dat op. Maar dit boeiende en afwisselende programma heeft de theaterorkaan ruimschoots doorstaan. Yoran de Bont is na dit project te zien in de nieuwe Nederlandse versie van Les Miserables.
 
‘It’s beginning to look a lot like Christmas’ is nog enkele keren te zien te zien en wel in Blaricum (haasten dus) op 22 december en Leidschendam(23 december). Chiara Re verzorgde de staging en choreografie, regisseur Martin Michel tekende voor de eindregie en Allard Blom voor de teksten. Esmée en Yoran werden op piano begeleid door Marnix Wetzer.
 

 

Dinsdag 20 december 2022

KLEURRIJK PORTRET VAN SCHIZOFRENE VROUW IN "ROSE"

'Dan bloeit eens de mooiste roos', zong Bonnie St. Claire destijds in de vertaling van 'Rose', het lied en de film waar Bette Midler wereldberoemd mee werd. Als een bloeiende natuur is Roos Inger in deze zelf geschreven film 'Rose' van Niels Arden Oplev bepaald niet te typeren. Boeiend is ze als persoon echter wel. Zo viel zondagochtend te constateren in City Cinema. De film die als onderdeel van Cinema Paradiso werd vertoond.

 

Hij liet zich hiervoor inspireren door een persoonlijk verhaal: de reis die zijn zus (op jonge leeftijd gediagnosticeerd met schizofrenie) met zijn andere zus en haar man maakte naar Parijs, vijfentwintig jaar geleden.
 
De gefictionaliseerde filmversie draait om Inger (Sofie Gråbøl). Ze woont al sinds haar adolescentie in een inrichting en heeft constant begeleiding nodig. Paniekaanvallen worden gedempt door medicatie, maar oncontroleerbare uitbarstingen en dwang- en waangedachten zijn aan de orde van de dag. Toch besluiten jongere zus Ellen (Lene Maria Christensen) en Ellens man Vagn (Anders W. Berthelsen) om Inger, met alle mogelijke consequenties van dien, mee te nemen op een busreis naar Parijs, de stad waar Inger in betere tijden als jonge vrouw woonde. In de hoop dat Inger daar weer even minder patiënt zal zijn.
 

 

Uit de Filmkrant: Gråbøl (bekend als inspecteur Sarah Lund uit The Killing, 2007-2012) speelt de schizofrene Inger aanvankelijk met een achterhaald soort maniërisme – denk aan Dustin Hoffman in Rain Man (1988) of Jodie Foster in Nell (1994). Pas als het script haar wat meer ruimte geeft, krijgt Inger diepte. Tegenspel krijgt Gråbøl onder meer van Søren Malling (Borgen, vanaf 2010) als leraar natuur- en scheikunde Skelbæk, medereiziger in de tourbus en de vijand van het stuk. In de schematische rol van starre tegenstander mag hij alle vooroordelen over geesteszieken opdreunen'.
 

 

Hoe plat Rose ook kan zijn, de eerlijkheid die eruit spreekt werkt in zijn voordeel. Arden Oplev biedt geen directe antwoorden of kant-en-klare oplossingen en pretendeert die ook niet te hebben. Hij houdt een laagdrempelig pleidooi voor medemenselijkheid, voor net iets verder kijken dan we normaal doen. Mede dankzij de Parijse setting en een scène met rolstoel dwars door het Paleis van Versailles, doet zijn pleitrede denken aan Intouchables (2011).

 

 

Dinsdag 20 december 2022

KUNSTENAAR WIM SCHUTZ (101) OVERLEDEN

Kort na muzikant Jack van Poll moet Roosendaal opnieuw afscheid nemen van een waar icoon. Deze keer betreft het kunstenaar Wim Schutz die na een kort ziekbed op 101-jarige leeftijd is overleden. Schutz was in 2008 de laatste die ik geportretteerd heb in mijn boek 'Portretten van Kopstukken' (niet meer verkrijgbaar) met als titel 'Wim Schutz heeft altijd zichzelf geportretteerd'.
 

 

Ik haalde in dat artikel onder meer herinneringen op aan de grote overzichtstentoonstelling die hij in het Tongerlohuys kreeg aangeboden vanwege zijn 75e verjaardag. Acteur Henk van Ulsen (helaas ook al niet meer onder ons) stak bij die gelegenheid een briljante redevoering af die Schutz volledig recht deed. Op zijn 80e verjaardag bracht de stichting Wim Schutz 80 een 98 pagina's dikke catalogus met zeventig full-colour afbeeldingen uit. De introverte kunstenaar werd toen zichtbaar verlegen van al die aandacht. Hij voelde zich destijds pas in zijn element in de garage achter zijn huis die jaren dienst deed als atelierruimte. Daar genoot ik de eer om op mijn beurt door Schutz zij het als tekening op papier te worden geportretteerd. In zijn 'nederige stulpje' vereeuwigde hij ook Gene Chrisham, in de jaren vijftig de studiodrummer van Elvis Presley. Chrisham verbleef toen in Roosendaal op uitnodiging van zanger Mike Lorentz, die tot zijn overlijden in 2015 in zijn woonplaats door het leven ging als de Roosendaalse Elvis. Zelf zag hij zich allerminst als een Elvis-imitator.
 

 

Schutz over zijn atelier: In deze voor mij magische ruimte voel ik me een met mijn omgeving en volledig thuis in mezelf. Hier is gestreden, de vorm ontwikkeld, in een lang proces. Hier proef ik de gedrevenheid waar niet aan te ontkomen valt'. aldus Schutz. 'Ik schilder omdat ik het niet laten kan. Een dag niet geschilderd is een dag niet geleefd, was zijn motto. Wat hij ook op het doek tevoorschijn tovert: het onderwerp ben ik altijd zelf. Vrijdag wordt in aula De Drie Zwanen van crematorium Zegestede afscheid genomen van de kleine doch in daden grote kunstenaar Wim Schutz, met wie ik altijd uitstekende contacten heb mogen onderhouden.

Zaterdag 17 december 2022

ANDY MARCELISSEN KWAM DAN EINDELIJK

Het heeft even geduurd -bijna een jaar, oorspronkelijk geprogrammeerd voor 28 december 2021- maar afgelopen woensdag kon de bekende tonpraoter Andy Marcelissen dan eindelijk zijn afspraak nakomen. Het publiek van De Kring had nog recht op een voorstelling van zijn programma 'Hij komt , hij komt'' en dat voorrecht lieten de liefhebbers van de gulle lach zich maar wat graag aanleunen. De kleine zaal was dan ook nagenoeg uitverkocht. Dit programma is dan ook verbonden met de decembermaand, wat aan de titel al valt af te leiden. Marcelissen laat zich in dit programma kennen als een allround entertainer. Het tonpraoten komt over enkele maanden weer aan bod.
 
Slecht slapen, weinig eetlust, buikpijn, plotselinge koortsaanvallen, superdruk gedrag; het zijn allemaal herkenbare symptomen die zich voordoen rond sinterklaas en kerst. Maar hoe blijft de feestmaand feestelijk? Hoe houden we het vrolijk? Met deze voorstelling dus! Over kerstmarkten bezoeken, goede voornemens, All You Need is Love, kersthits, bunkeren, de Top 2000 en de Sinterklaasconference. Natuurlijk mag het kerstverhaal – het tweeduizend jaar oude mirakel dat door Andy Marcelissen in een modern jasje is gestoken – niet ontbreken. Eén ding is zeker: hij komt!
 
Zo werd Andy Marcelissen destijds gepromoot. Maar een ding klopte niet. Toen was het allerminst zeker dat hij op de geplande datum zou komen, en dat ging uiteindelijk niet door. Maar de tijd heeft ook deze wond geheeld. De grappen werden geconserveerd en pas eind 2022 weer uit de kast gehaald. Dat geldt niet voor een van de vrouwelijke hoofdpersonen in een van zijn verhalen. Die had zich van de zenuwen al zo vol gevreten dat het in fysieke zin niet meer lukte om nog uit de kast te komen. Lachen, gieren, brullen natuurlijk. Andy weet na zoveel jaren ervaring precies waar zijn publiek voor komt en waar bij hen de lach zit, en hij stelde zijn fans bepaald niet teleur. Opvallend is ook de lange duur van 'Hij komt , hij komt'. Zo lang dat er zelfs een heuse pauze is ingepland. Dat zie je nog maar zelden bij kleine zaal-producties. In het tweede deel vertelde hij zijn alternatieve kerstverhaal, en dat leverde een heel andere kijk op de wereld en dus ook de Nederlandse samenleving op. Als het toen inderdaad zo was verlopen, leefden we nu op een veel leukere planeet, wat gezien de huidige desastreuze omstandigheden ook niet zo moeilijk is. Ook las Andy uitvoerig voor uit zijn reeks gedichtenbundels. Dat onderdeel leverde eveneens flinke lachsalvo's op. Hij mag dan Sinterklaas niet zijn, deze voorstelling is wel een passend cadeau in deze maand, bovendien houdbaar tot na nieuwjaar.
 
Andy Marcelissen - Hij komt, hij komt - Gezien door Jaap Pleij op 14 december in de kleine zaal van De Kring.

 

Dinsdag 13 december 2022

ANTWERPEN WAS IN DE 16DE EEUW EEN ECHTE WERELDSTAD

Historicus Michael Pye was zondag te gast in het Tongerlohuys om de tentoonstelling 'De Hand van Antwerpen' met een lezing in het Engels in te leiden. Het 'culturele geweten van Roosendaal, oftewel archivaris Joss Hopstaken, overhandigde aansluitend het eerste exemplaar van het Jaarboek 82 van stichting De Ghulden Roos aan een van de auteurs die een bijdrage hebben geleverd aan het boek.
 

 

Vorig jaar presenteerde Pye zijn boek 'Antwerpen de gloriejaren', waarin hij het verhaal vertelde van een stad die tegen alle verwachtingen in op kwam als het kloppend Hart van de zestiende eeuw en in korte tijd de wereld wist te veranderen. Een ding is volgens Pye zeker: zonder de Antwerpse geschiedenis zou vandaag niets hetzelfde zijn in de Lage Landen. Daar borduurde hij deze middag op voort. Volgens een oude legende leefde er in het Antwerpen uit een ver verleden een gewetenloze reus die Antigoon heette. Hij maakte het leven van de schippers die over de Schelde voeren zuur door tol te heffen. Wanneer ze deze niet (konden) betalen, hakte hij hun hand af en gooide die in de rivier. De Romeinse soldaat Silvus Brabo kon dit uiteindelijk niet meer met lede ogen aanzien. Bij wijze van wraak hakte hij op zijn beurt de hand van Antigoon af en wierp ook deze in de Schelde. De scheldestad zou volgens de legende haar naam ontlenen aan dit 'handwerpen'. Helaas zijn daar nooit resten van terug gevonden.
 

 

Pye vertelde op smakelijke maar soms moeilijk verstaanbare wijze hoe de hand van Antwerpen met name in de zestiende eeuw veel verder rekte dan de Schelde. De stad, op dertig kilometer beneden Roosendaal, groeide uit tot een pleisterplaats van kunst, economie, bestuur en weten schap. Het Tongerlohuys werkt bij dit project samen met het Karrenmuseum in Essen, waar begin volgend jaar een ander aspect van de scheldestad wordt belicht. De bezoekers kregen zondag bij de entree allemaal een koekje uitgereikt in de vorm van een hand. Alle bezoekers? nee een kleine groepje geinteresseerden dat niet meer naar binnen mocht in de kleine zaal omdat ze ruim een kwartier te laat waren gearriveerd, uitgezonderd. Mokkend vertelden ze dat op hun uitnodiging een verkeerde aanvangstijd stond vermeld: 15.00 uur in plaats van 14.30 uur. Ze troostten zich daarom maar met het bezichtigen van de gelijknamige expositie die na het podiumgedeelte officieel werd geopend.

Dinsdag 13 december 2022

FAUNA ROTTERDAMSE HAVEN ZIT VOL VERRASSINGEN

De bezoekers van de Cinema Paradiso-film 'Wild Port of Europe' kregen zondag in City Cinema een prachtige- en verrassend inkijkje in wat de havens van Rotterdam doorgaans verborgen houden voor het grote publiek .
 
Dit unieke natuurportret laat zien dat in het stille gebied achter de industrie sprake is van een levendig faunaverkeer, zeer breed in verscheidenheid. De boodschap is dat de meeste dieren zich moeiteloos aanpassen aan veranderende omstandigheden. Gelukkig is de industrie zich ook bewust van de grote waarde die dit stukje nieuwe natuur de bevolking te bieden heeft en doet er veel aan om deze ontwikkeling in brede zin te stimuleren. Zo heeft de meeuwenkolonie, die ieder jaar terug keert, een eigen broedweide gekregen en er zijn onder meer paddenpoelen aangelegd.
Filmmaker Willen Berents heeft vier jaar voor dit project uitgetrokken en was in die periode veelvuldig te vinden in verschillende industriegebieden rond de Rotterdamse havens, Maasvlakte 1 en 2 en in Moerdijk.
Tevens toont Berents aan dat de natuur zich soms wel aanpast, maar dat het de taak is van de mens om zich aan te passen aan de natuur. Egels, bunzingen, kleine mantelmeeuwen, een torenvalk, konijnen en zelfs zeehonden en exotische wolhandkrabben. Niets bleef zondag verborgen voor de bioscoopgangers. De mens mag dan aan de wieg hebben gestaan van deze wildgroei, de dieren maken nog steeds hun eigen keuzes en weten zich daarbij op opmerkelijke wijze door hun korte leven te slaan.

 

 

Donderdag 8 december 2022

"VORTEX", OVERTUIGEND PLEIDOOI VRIJWILLIGE EUTHANASIE

Met 142 minuten was de Cinema Paradiso-film 'Vortex', woensdagavond vertoond in City-Cinema, een lange zit, maar iedere seconde cinema was zonder meer de moeite waard. De film werd vertoond zonder pauze. Voor de blaas was 'Vortex' dan ook een hele onderneming. Voor wie tenminste geen scene wilde missen. En dat gold deze avond voor vrijwel alle filmliefhebbers. Vortex handelt over een ouder dementerend echtpaar dat het leven in hun vervallen appartement in Parijs slechts in kwaliteit ziet afnemen. De man rooit het nog wel, maar de vrouw is de weg reeds behoorlijk kwijtgeraakt. In een rap tempo bovendien. Als zodanig in 'Vortex' een stevig pleidooi voor vrijwillige euthanasie, want wat heeft het leven nog voor zin als er niets meer is om naar toe te leven en slechts bestaat uit het machteloos toezien hoe ze samen richting afgrond buitelen.
 
Regisseur Gaspar Noé werd in 2020 getroffen door een hersenbloeding die hem bijna fataal werd. En toen kwamen de corona-lockdowns. Zijn manier om die trauma’s te verwerken was het maken van Vortex, gedraaid terwijl Parijs nog op slot zat.
Het is de meest ingetogen film tot nu toe van de regisseur die bekendstaat als taboedoorbrekend provocateur. Ook in dit drama kijkt Noé net als in zijn vorige werk bepaald niet weg voor de lelijke kanten van de mens en het leven dat in dit stadium ieder greintje zingeving moet ontberen, terwijl de eens zo vertrouwde omgeving ook nog eens sterk achteruit holt.
In hun kleine Parijse appartement, volgestouwd met boeken, leeft het oudere stel al decennia op elkaars lippen. Toch wordt de afstand tussen de twee steeds groter – niet fysiek, maar geestelijk. Noé verbeeldt die groeiende kloof door in splitscreen te tonen hoe de twee langs elkaar heen leven – hij rechts in beeld, zij links.
De legendarische Franse acteur Françoise Lebrun en de Italiaanse regisseur Dario Argento geven sober maar charismatisch invulling aan hun levensechte personages, in de publiciteit slechts aangeduid als ‘lui’ en ‘elle’. Zij was ooit een gerenommeerd psychiater; hij is gepensioneerd filmcriticus en werkt verwoed aan een boek over cinema en dromen. Maar als Elle zijn bureau al te drastisch opruimt, verdwijnt ook dit laatste houvast uit zijn beklemde bestaan. Wat zou je deze mensen graag een vredig einde gunnen op een door hen zelf bepaald tijdstip, zonder enige bemoeienis van buitenaf. 
 
Alles in hun appartement, dat van vreemde hoekjes aan elkaar hangt, ademt hun intellectuele verleden: de kasten vol boeken, de posters aan de muren, de stapels aantekeningen. Het huis oogt als een totaal doorleefde chaos, maar werd voor de film uit de grond gestampt door production designer Jean Rabasse, onder meer met veel boeken en posters van Noé zelf.
Uit de Filmkrant: Ook op een ander vlak is de film zeer persoonlijk: Noé’s eigen moeder overleed acht jaar geleden na een kort maar hevig gevecht met Alzheimer. Het is niet moeilijk om dan een afgeleide van de filmmaker te zien in Stéphane (Alex Lutz), de enige zoon en nakomeling van het echtpaar die zijn ouders probeert te helpen maar ondertussen met zijn eigen afkick- en geldsores zit. Hij is getrouwd, maar zijn echtgenote verblijft al geruime tijd in een psychisch centrum, waardoor hij als een soort alleenstaande vader de volle verantwoordelijkheid heeft voor zijn zoontje.
 
Omdat hij tussen zijn ouders in staat, is Stéphane vaak een soort brug tussen de twee helften van het beeld. Maar de krachtigste momenten van de film zijn die waarin ‘lui’ en ‘elle’ elkaar heel even weten te vinden, dwars door de rigide scheiding van het beeld heen. Als de twee beelden naast elkaar bijna hetzelfde tonen en toch net niet samenvloeien. Zoals het beeld waarin de man dwars door het splitscreen heen naar de hand van zijn vrouw reikt. De ontknoping is passend, gevoelig en zeer sereen.

 

Dinsdag 6 december 2022

KNOCK OUT COMEDY CREW BRACHT VOORAL SLAPPE GRAPPEN

De Knock Out Comedy Crew is terug en daarmee ook Ronald Smink! De groep treedt op in wisselende combinaties. Smink, ook weer actief met een eigen programma. was de terechte uitsmijter en tevens het enige hoogtepunt in 'Nee, dat kan echt niet', de titel van het programma waarmee ze hun weg terug denken te hebben gevonden. De Comedy Crew afficheert zich met aanprijzingen als Pure stand-up comedy, de beste grappen, de briljantste typetjes, de hardste roast-jokes en messcherpe observaties.
 
Dat bleek in de praktijk nogal mee te vallen. Of liever gezegd tegen. De grappen kwamen bij de eerste drie komedianten niet boven het studentikoos niveau uit. En helaas, het waren alleen maar heren die het denkbeeldige podium in De Kring betraden. Het vrouwelijk element onrbreekt geheel en dat is nu net wat dit programma zo ontbeert. De eerste drie leunden nogal zwaar op het door mij zo verfoeide begrip publieksparticipatie en dat leverde in De Kring niets zinnigs op. Vanuit hun eigen belevenissen en ervaringen hadden de heren niet zoveel te melden. Het ene oor in, het andere er meteen weer uit, zou een passende benaming zijn voor dit soort 'amusement'. Ook hier vormde Smink gelukkig de bekende uitzondering. Niet dat zijn conference nu zo'n hoog niveau had, maar hij was wel de enige met theatertalent, al moet dat nog wel wat positieve voornamelijk tekstuele ontwikkelingen ondergaan. Zijn ode aan de anus was echter een juweeltje, tevens de enige keer dat ik spontaan in de lach schoot. En dat kon echt wel. Smink zou eigenlijk muziek aan zijn optreden moeten toevoegen.
 
Knock Out Comedy Crew - Nee, dat kan echt niet. Gezien door Jaap Pleij op zaterdag 3 december in de kleine zaal van De Kring. .

 

Zondag 4 december 2022

DHONT LEVERT MET "CLOSE" EEN PERSOONLIJKE FILM AF

De zondagochtend bij wijze van uitzondering zonder inleiding vertoonde Frans/Nederlandse film 'Close' van regisseur Lucas Dhont in City Cinema vertelt een mooi maar niet al te sterk verhaal over het thema 'rouw' in al zijn facetten. Dhont heeft alles uit de kast gehaald om zijn persoonlijke stempel te drukken op de levens van de twee onafscheidelijke vrienden Leo en Remi.
 
“Ik heb rouw [zoals de hoofdpersoon in de film ervaart] op een persoonlijke manier ervaren', zei hij daarover in een recentelijk interview. Je kunt deze Cinema Paradisofilm ook beschouwen als een afweermechanisme en een preventieve indekking tegen het soort kritiek die hij kreeg op zijn vorige rolprent 'Girl', die heel wat tongen losmaakte in filmland.
Is de film daarmee anders dan zijn voorganger? Dhont baseerde dit verhaal over het uiteenvallen van een vriendschap door de homofobie van klasgenoten inderdaad op zijn eigen jeugd. Dit punt weet hij echter niet hard te maken.
Zowel journalisten als Dhont zelf beschrijven de film als een zeldzaam portret van mannelijke vriendschap en niet-seksuele intimiteit tussen puberende jongens. Het zeldzame aanvankelijke zoete portret van vriendschap tussen twee jongens is maar een klein deel van het geheel. Close verandert al snel in een verhaal over pesten en zelfdoding, al valt dat eerste aspect wel mee.
Close is een tranentrekker niet geheel in de goede betekenis van het woord. Hoewel prachtig vastgelegd, vervalt Dhont vaak in herhalingen, de film bevat veel te veel scenes van de oefenruimte van de ijshockeyclub waar Leo niet bepaald logischerwijs lid van wordt. Vreemd genoeg is het lijden dat aan het einde van de film ineens opgelost. Voordat het zover is, slaat de regisseur echter te vaak een verkeerde zijweg in. Het is bij voorbeeld jammer dat de relatie tussen Leo en de moeder van Remi niet verder is uitgediept. De twee voelen zich na Remi's overlijden ook in fysieke zin duidelijk tot elkaar aangetrokken. Maar de scenes tussen hen blijven helaas beperkt tot langdurig teder lachen en wegkijken, waar de Nederlandse cinema ook zo berucht om is. Er is een lang uitgesponnen scene waarin de moeder van de inmiddels overleden beste vriend van de hoofdpersoon hem de schuld geeft van de zelfdoding van haar zoon. Ze stuurt hem met tranende ogen haar auto uit, maar gaat vrijwel onmiddellijk naar hem op zoek in de bossen waar hij is in the middle of nowhere is uitgestapt. Om hem niet veel later teder in de armen te sluiten. Die scene had een passend vervolg verdiend. Niemand in deze Nederlands/Franse film lijkt te weten hoe ze met dit grote verlies om moeten gaan. Daarom doet het einde ook zo vreemd aan, het publiek blijft in ieder geval onbevredigd achter. Het karakter van Leo blijft ondoorgrondelijk, net als dat van Remi overigens.

Vrijdag 2 december 2022

JOEP SCHROEDER MAAKTE NAAM MAAR GEEN FAAM BIJ TV & C

In SBS-talkshow De Oranjewinter was NOS-Studio Sport-verslaggever Joep Schroeder donderdagavond de uitverkorene om geroosterd te worden in de vaste column van de onvolprezen Marcel van Roosmalen. Het mag geen verbazing wekken dat de Bourgondische Bredanaar tot zijn enkels werd afgezaagd door de onnavolgbare woordkunstenaar, die Schroeder nog een graadje erger vond dan de zelf benoemde voetbalgoeroe Chris Woerts.
Johan Derksen vond in deze column nog wat inspiratie om persoonlijke herinneringen aan Schroeder op te halen.
 
Zo weet hij nog goed dat hij een keer te gast was bij de regionale sportzender NAC-TV. 'Joep hing daar de grote anchorpresentator uit. In woord en gebaar deed hij Mart Smeets precies na, het was net of je naar een replica van Mart zat te kijken en te luisteren. Zij het dan van een veel minder niveau'. Hoe Schroeder van daaruit de overstap heeft weten te maken naar Studio Sport, waar hij veelal als speciale verslaggever wordt ingezet, is Derksen nog steeds een raadsel. De mening van Marcel van Roosmalen over het lijdend voorwerp van de avond kon hij dan ook wel grotendeels onderschrijven. Wat Derksen en Co zo goed als zeker niet weten is dat NAC-TV niet Schroeders eerste media-avontuur was. Samen met Marielle Bastiaansen stond hij aan de wieg van de commerciële regionale tv-zender TV&Co, die vanaf 2008 als Brabant 10 verder ging. Dat was het gevolg van de fusie met de Eindhovense tv-zender RTV 10. Maar zover ik me herinner, was Schroeder daar al niet meer bij betrokken, Niet veel later dook hij op voor de camera's van Studio Sport, wat niet bepaald tot ieders genoegen was, waaronder dus Derksen en Van Roosmalen. Bij TV & Co maakte Schroeder wel naam maar oogstte bepaald geen faam met zijn journalistieke bijdragen. Zo was hij onder meer gespecialiseerd in pure roddelreportages, vooral gebaseerd op 'hear say', oftewel 'van horen zeggen. Helene Hendriks is haar carriere overigens begonnen bij Omroep Brabant, waardoor ik haar regelmatig tegen kwam en af en toe ook eens sprak op de perstribune van RBC. Later is ze overgestapt naar NAC-TV en wist zich aansluitend via verschillende commerciele zenders op te werken tot nationale bekendheid. TV & Co was de opvolger van de Roosendaalse kabelkrant TV-Gazet, waar ik gedurende een aantal jaren de functie van redacteur Roosendaal/Moerdijk bekleedde. Jan Martens, die nu voor de sportredactie van BN/DeStem werkt, was in die periode rond de eeuwwisseling een van mijn directe collega's. Ze zeggen niet voor niets dat de journalistieke sportwereld maar een klein wereldje is.

Vrijdag 2 december 2022

ALEX ROEKA WAS OM TE JANKEN ZO MOOI

Bijna net zo mooi als de geestelijk vader van dit lied, Maarten van Roosendaal. Bijna twee uur non-stop genieten van liedjes met zware maar toch mooie teksten die tot nadenken aanzetten over de minder mooie kanten van de samenleving en dat allemaal op een uiterst doorleefde wijze voor het voetlicht gebracht.
 
Roeka's publiek bestaat doorgaans hoofdzakelijk uit zestigplussers, bezoekers die dus vaak moeite hebben om zo lang hun plas op te houden, maar daar had hij in dit gelukkig pauzeloze programma geen erbarmen mee. Muzikaal genieten is vaak fysiek ongemak doorstaan. Roeka ging daarin voorop. 'Zelf moet ik ook dringend een plasje doen, maar ik hou het wel op, ook al zijn we pas op de helft van het programma', aldus een passende ontboezeming die hij pas kort voor het laatste lied door de kleine zaal liet klinken. Zijn uitnodiging aan bezoekers die echt dringend moesten om toch maar even naar het toilet te gaan, bleef onbeantwoord, Allen wilden de portie somberheid consumeren waarvoor ze hadden betaald. Plassen kan immers altijd nog. Het bevreemde Alex Roeka wel dat hij op de eerste rij een meisje van slechts circa 13 lentes jong aantrof, terwijl 'dit toch geen teksten zijn die 'meisjes van 13' aan spreken ( in de tekst van Paul van Vliet is het tevergeefs zoeken naar geluiden die in deze richting wijzen). Hoe zit dat nou precies? Dat ging hij na het 'laatste lied' toch nog even navragen bij vermoedelijk de ouders. De reactie stemde hem kennelijk zo te zien zeer vreugdevol. Ik ontwaarde zowaar een glimlach op het gezicht van deze ultieme sombermans, die zich muzikaal liet ondersteunen door een jonge drummer uit Scheveningen (Klein van zijn achternaam, maar als muzikant groot van stuk) en een rust uit ademde gitarist uit Oss. .Die ontroerende aanblik was pas echt om te janken zo mooi. Even had ik nog op een bis-nummer gehoopt, zijn door merg en been gaande versie van 'Huilen is voor jou te laat' van Pierre Kartner bij voorbeeld, tevens de eerste grote hit van Corry en de Rekels. Maar uiteraard verheugde het me ten zeerste dat deze donkere geest toch nog 'NIEUWE DROMEN" koestert.
 
Alex Roeka - Nieuwe Dromen, gezien door Jaap Pleij op 1 december in de kleine zaal van De Kring.